Χαιρετισμός του Ανοιχτού Κοινωνικού Χώρου Xanadu από την Ξάνθη
Καλησπέρα σύντροφοι, συντρόφισσες, συναγωνιστές και συναγωνίστριες.
Στέλνουμε από την Ξάνθη αυτό το κείμενο ως χαιρετισμό στη σημερινή εκδήλωση, μια και η απόσταση που μας χωρίζει, σε συνδυασμό με τις καθημερινές υποχρεώσεις της καθεμιάς και του καθενός καθιστά αδύνατη τη φυσική μας παρουσία.
Ας ιδωθεί αυτός ο χαιρετισμός ως η τοποθέτησή μας στον κόσμο της αυτοοργάνωσης, του αδιαμεσολάβητου αγώνα, του οράματος για μια κοινωνία σχέσεων αλληλεγγύης. Αναγνωρίζουμε τον εαυτό μας ως μια ακόμη “εστία ανομίας”, δίπλα στις τόσες άλλες. Αναγνωρίζουμε αυτό που έχουμε χτίσει και διαρκώς χτίζουμε ως μια ακόμη δομή του ανταγωνιστικού κινήματος, δίπλα στις τόσες άλλες. Βλέπουμε τον εαυτό μας στις υπογραφές της αφίσας, κι ας μην ήμασταν εκεί για να την υπογράψουμε. Αντιλαμβανόμαστε τους προβληματισμούς των διοργανωτών και τους μοιραζόμαστε. Όπως μοιραζόμαστε στιγμές του αγώνα, όπως μοιραζόμαστε τις συνέπειες των επιλογών μας απέναντι στην κυριαρχία, όπως μοιραζόμαστε τη δύναμη που δίνει η αλληλεγγύη.
Και αυτή μας η θέση στον κόσμο του αγώνα και της αλληλεγγύης δεν είναι ξερά κάποια ιδεολογική επιλογή, αλλά απότοκος των πολιτικών μας επιλογών, να δημιουργήσουμε έναν κοινωνικό χώρο που στεγάζει, στηρίζει και ενισχύει αγώνες με σκοπό την αλλαγή και επανανοηματοδότηση των κοινωνικών σχέσεων.
Το Xanadu άνοιξε τις πόρτες του, τους πρώτους μήνες του 2009. Παιδί της κοινωνικής έκρηξης του Δεκέμβρη και των δυνατοτήτων που αυτή δημιούργησε. Άνθρωποι που βρέθηκαν για πρώτη φορά μαζί, έκαναν πράξη τις οριζόντιες διαδικασίες, έκαναν πράξη την αυτοοργάνωση. Χωρίς ιδιαίτερες πρότερες πολιτικές συμφωνίες, χωρίς απόλυτα κοινούς σκοπούς, χωρίς διακηρυγμένους επαναστατικούς στόχους. Και όμως το παιδί επέζησε. Πολιτικών συγκρούσεων, φυγόκεντρων τάσεων, κομματικών πλευρισμάτων. Κι ακόμα παραπάνω, στοχοποιήσεων και φασιστικών επιθέσεων. Και γιατί τα λέμε αυτά; Γιατί αυτό που το Xanadu έχει να καταθέσει στη σημερινή συζήτηση, δεν είναι τόσο οι πολιτικές του θέσεις, όσο η ίδια του η -μικρή- ιστορία και οι εμπειρίες του στο δρόμο της αυτοοργάνωσης και της προσπάθειας δημιουργίας σχέσεων εμπιστοσύνης και συνεργασίας στην μικρή πόλη της Ξάνθης. Γιατί οι σχέσεις που αναπτύχθηκαν και αναπτύσσονται μέσα στο εσωτερικό του Xanadu μεταξύ ανθρώπων διαφορετικής πολιτικής ιδιοσυγκρασίας, είναι σε άλλη κλίμακα οι σχέσεις που μπορούν να αναπτυχθούν μεταξύ των αυτοοργανωμένων εγχειρημάτων.
Εδώ πρέπει να σημειώσουμε πως ο ανοιχτός κοινωνικός χώρος Xanadu εκπροσωπείται από τη Διαχειριστική του Συνέλευση, η οποία είναι ανοιχτή, λειτουργεί με τα πολιτικά μίνιμουμ των μελών της και σκοπό έχει να διαχειρίζεται το χώρο και το χρόνο του στεκιού, το οποίο φιλοξενεί ομάδες και δράσεις με τα παραπάνω κινηματικά χαρακτηριστικά. Μια διαχειριστική συνέλευση που δεν καλύπτει πολιτικά τα μέλη της, αλλά ικανοποιεί -με προβλήματα που ανακύπτουν φυσικά- τις ανάγκες του κοινά διακηρυγμένου μας στόχου. Τη δημιουργία μιας αυτοοργανωμένης δομής του ανταγωνιστικού κινήματος, ενός κοινωνικού χώρου.
Το Xanadu έγινε περισσότερο γνωστό στις κοινότητες του αγώνα αυτής της χώρας με τον εμπρησμό του από τους φασίστες. Το κράτος και το παρακράτος για μια ακόμα φορά, ένα βήμα πιο μπροστά από το κίνημα, έβαλαν σε κίνηση διαδικασίες ανακλαστικής αλληλεγγύης και συνακόλουθα πολιτικών διεργασιών.
Εντάσσουμε τον εμπρησμό του Xanadu στην γενικότερη επίθεση του κράτους στις καταλήψεις και τους αυτοοργανωμένους χώρους. Μπορούμε με άνεση να πούμε πως δε μας εξέπληξε. Ήταν συνέχεια της στοχοποίησης που είχε γίνει το τελευταίο διάστημα από τους φασίστες και τους ρουφιάνους δημοσιογράφους φίλους τους στην Ξάνθη.
Οι αυτοοργανωμένοι χώροι, στη μακρόχρονη ιστορία τους στην Ελλάδα, είναι συνδεδεμένοι με τους κοινωνικούς και ταξικούς αγώνες, με τον πόλεμο στο σκουπιδαριό του θεάματος, με την πρόταση για μια άλλη κοινωνική οργάνωση: Ισότητας, Αλληλεγγύης, Αυτοδιαχείρισης. Είναι δομές του ανταγωνιστικού κινήματος και βρίσκονται αγκάθι στα πλευρά αυτού του σάπιου εκμεταλλευτικού συστήματος.
Αυτό είναι που φοβάται το σύστημα και τα κάθε είδους τσιράκια του. Κρατικοί αξιωματούχοι, εισαγγελείς, φασίστες, ΜΜΕ. Αυτοί δηλαδή που στηρίζουν με νύχια και με δόντια, με άπλετη βία, με κυνισμό και απανθρωπιά την ύπαρξη αυτού του κόσμου της φτώχειας, της μιζέριας, της απομόνωσης, της αλλοτρίωσης. Φοβούνται την απτή πρόταση ενός άλλου κόσμου. Φοβούνται την ύπαρξη εναλλακτικής στην κανονικότητα του φόβου, πόσο μάλλον αυτό να φαίνεται και να μετουσιώνεται σε λειτουργική δομή. Φοβούνται τις διεκδικήσεις που γεννιούνται, φουντώνουν και ξεχύνονται μέσα από τους αυτοοργανωμένους χώρους, σαν ένα ποτάμι που κουβαλάει αγώνες, σχέσεις αλληλεγγύης, σηκωμένες γροθιές, αποφασισμένες συνειδήσεις.
Όταν λοιπόν είσαι ένα κομμάτι αυτού του κόσμου, είσαι και πιθανός δέκτης της αντιδραστικότητας του συστήματος και των μηχανισμών του.
Το ότι το Xanadu είναι ένας κοινωνικός χώρος αποδείχθηκε από την αντίδραση της γειτονιάς και του κόσμου του κινήματος στην πόλη. Ο χώρος από την πρώτη στιγμή περιφρουρήθηκε όχι αποκλειστικά από τη διαχειριστική του συνέλευση αλλά κυρίως από ανθρώπους που κινούνται στο Xanadu και από αλληλέγγυους και αλληλέγγυες. Οι οποίοι πλαισίωσαν τις εργασίες αποκατάστασης που ξεκίνησαν άμεσα. Η καταστροφή ήταν μεγάλη, αλλά το κουράγιο που μας δίνουν οι σχέσεις αλληλεγγύης μεγαλύτερο. Το Xanadu αυτή τη στιγμή λειτουργεί δυνατότερο από πριν. Και εδώ στεκόμαστε για να τονίσουμε το πόσο σημαντικές αποδείχθηκαν οι σχέσεις που χτίστηκαν με τα άλλα αυτοοργανωμένα στέκια της πόλης το προηγούμενο διάστημα. Και αυτό θεωρούμε πως έχει ιδιαίτερη σημασία για τη σημερινή εκδήλωση. Οι πρώτες μέρες μετά τον εμπρησμό του Xanadu αποσαφήνισαν για μας το νόημα της φράσης “δεν είναι τα ντουβάρια, είναι οι σχέσεις”.
Η αλληλεγγύη (τόσο πολιτικής όσο και οικονομικής υφής) που δεχτήκαμε ήταν -μπορεί να πει κανείς- και αναμενόμενη και αναπάντεχη. Αναμενόμενη γιατί οι σχέσεις που προσπαθήσαμε να χτίσουμε στο παρελθόν με συλλογικότητες της πόλης αλλά και μακρινές, μέσω εκδηλώσεων, πολιτικής και οικονομικής στήριξης, φάνηκαν δυνατές. Αναπάντεχη γιατί μέσα στη δίνη των κρατικών επιθέσεων σε κεντρικές και ιστορικές καταλήψεις, οι συνακόλουθες δράσεις αλληλεγγύης βρήκαν μέσα και έναν νέο -σχετικά- κοινωνικό χώρο στην Ξάνθη, που δέχτηκε εμπρηστική επίθεση από το παρακράτος.
Με αφορμή τον εμπρησμό λοιπόν, και την αλληλεγγύη στις καταλήψεις και τους αυτοδιαχειριζόμενους χώρους που δέχονταν λυσσαλέα επίθεση από το κράτος επιχειρήθηκε στην Ξάνθη η περαιτέρω διασύνδεση και συνεργασία των αυτοοργανωμένων χώρων στην πόλη. Αναφέρουμε πως στην Ξάνθη λειτουργούν τρεις αυτοοργανωμένοι χώροι, το Xanadu, το Αυτόνομο Στέκι, και το στέκι της Πρωτοβουλίας Αντίστασης, καλύπτοντας ένα φάσμα που εκτείνεται από την εξωκοινοβουλευτική αριστερά έως την αντιεξουσία. Δεν θα μασήσουμε τα λόγια μας, αλλά δεν θα μιλήσουμε και εξ ονόματι άλλων. Οι πολιτικές μας διαφορές (βαθιές πολλές φορές) αποτέλεσαν τροχοπέδη στην απόλυτη επιτυχία του εγχειρήματος. Για μας η πολιτική κριτική είναι αυτή που πρέπει να στηρίζει τις συνεργασίες και όχι οι ιδεολογικές αναφορές να δημιουργούν αγκυλώσεις και να αποτελούν αναχώματα στις διαδικασίες ζύμωσης. Θα πρέπει σύντροφοι και συντρόφισσες να συνυπολογίζουμε κάθε φορά και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε περίπτωσης. Όπως πχ, η αυτοπροστασία μας από το παρακράτος και η αντιφασιστική δράση με σκοπό την περιφρούρησή μας, σε μια επαρχιακή πόλη όπως είναι η Ξάνθη. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα είμαστε όπου φυσάει ο άνεμος και θα αλλάζουμε πολιτικές στοχοθεσίες και πρακτικές ανάλογα με τη συγκυρία.
Στην Ξάνθη λοιπόν επιτεύχθηκε η από κοινού διοργάνωση διαδήλωσης αλληλεγγύης στους αυτοοργανωμένους χώρους και τις καταλήψεις, με δύο μήνες προπαρασκευαστικές δράσεις και διαδικασίες. Δεν επιτεύχθηκε ένα κοινό μπλοκ στο δρόμο με κοινή περιφρούρηση όπως ήταν το αρχικό κάλεσμα του Χanadu, και πολλές φορές οι διαφορές μας, μας έφεραν μπροστά σε ανυπέρβλητα όπως τα θεωρούσαμε εμπόδια.
Αλλά τίποτα δεν είναι ανυπέρβλητο όταν μιλάμε για το ανταγωνιστικό κίνημα, τις δομές του, του αγώνες του και τις κοινωνικές σχέσεις που αυτό παράγει. “Δεν θα μπορούσαμε ποτέ να απογοητευτούμε, να λιγοψυχήσουμε, να σταματήσουμε, να σταυρώσουμε τα χέρια”. Ο δρόμος του αγώνα είναι μακρύς και δύσκολος. Ένας σταθμός του είναι η δικτύωση, η από κοινού δράση και η αλληλοενίσχυση των αυτοοργανωμένων δομών. Να μην τον προσπεράσουμε βιαστικά. Ένας τέτοιος σταθμός θα μας δώσει δύναμη, νέες πολιτικές προμήθειες, θα μας γεμίσει ζωντάνια και νέες προοπτικές. Θα φωτίσει κι άλλο το βλέμμα μας. Γιατί ναι, είμαστε η νιότη του κόσμου, αλλά μια νιότη αδύναμη να δει πόσο γερασμένος είναι αυτός ο κόσμος και πόσο δυνατή μπορεί να γίνει απέναντί του.
Έχοντας αυτά τα λίγα να συνεισφέρουμε, στέλνουμε τους αγωνιστικούς μας χαιρετισμούς, την αλληλεγγύη μας και βάζουμε τα δυνατά μας για να γίνει η δυνατότητα πραγματικότητα.
Ανοιχτός Κοινωνικός Χώρος Xanadu
(Κείμενο-χαιρετισμός του ανοιχτού κοινωνικού χώρου Xanadu που διαβάστηκε στο διήμερο εκδηλώσεων στο Πολυτεχνείο Αθήνας (15-16/2/13), με θεματική την αλληλεγγύη στις καταλήψεις, τους αυτοοργανωμένους χώρους, τις αυτοδιαχειριζόμενες δομές αντιπληροφόρησης.)